سوال : لطفاً نسبت به اسم أبو طالب (علیه السلام) و ولادت و وفات ایشان از نظر علماء شیعه و سنی توضیح بفرمائید. استاد حسینی قزوینی
در رابطه با ولادت، وفات و اسم أبو طالب من چند نکته‌ای را خیلی فشرده خدمت بینندگان عزیز عرض کنم. آقا عبد المطلب پدر بزرگوار أبو طالب که شیبه الحمد نام دارد، دارای 10 فرزند بود حارث، زبیر، أبو طالب، حمزه، قیدار، زرار، مقوم، أبو لهب، عباس، عبد الله. أبو طالب و عبد الله فرزند یک خانم بودند، فاطمه بنت عمر بن عابد بن عمران. در رابطه با این‌که اسم أبو طالب چیست؟ میان علماء اختلاف است؛ چون أبو طالب کنیه اوست. إبن حجر عسقلانی (از استوانه‌های علمی أهل سنت) ایشان می‌گوید: «شهرت أبو طالب، به کنیه او هست و اسمش عبد مناف بود». بعضی‌ها می‌گویند که اسمش عمران بود. حاکم نیشابوری گفته است: أکثر المتقدمین علی أن إسمه کنیته. اکثر علمای متقدمین معتقدند که اسم أبو طالب همان کنیه او بود. أکثر المتقدمین علی أن اسمه کنیته الإصابه فی تمییز الصحابه لإبن حجر العسقلانی، ج7، ص196، شماره10175 ـ تاریخ مدینه دمشق لإبن عساکر، ج66، ص310 یعنی أبو طالب هم اسم او بوده و هم کنیه او. بعد از آن که عبد المطلب از دنیا رفت، به فرزندش أبو طالب وصیت کرد که حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) را تحت تربیت خود قرار دهد و تکفل او را بر عهده بگیرد. أبو طالب هم به نحو أحسن مراقب او بود و در مسافرت‌هایش او را با خودش می‌برد و هنگامی که در مکه قحطی آمد و باران نمی‌آمد، أبو طالب، رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) را واسطه قرار داد پیش خداوند و خداوند باران رحمتش را بر مردم مکه نازل فرمود. همسر أبو طالب، فاطمه بنت أسد که در حقیقت اولین زن هاشمی بود که با مرد هاشمی ازدواج کرد و خداوند فرزندانی از فاطمه بنت اسد به أبو طالب داد. بزرگ‌ترین فرزند او، طالب بود که به همان جهت هم کنیه شوهرشان أبو طالب شد. هم‌چنین عقیل، جعفر، علی و از دختر هم أم هانی که به فاخته مشهور هست و جمانه. هم‌چنین فاطمه بنت أسد به منزله مادر برای نبی مکرم (صلی الله علیه و آله) بود و خود پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) هم فاطمه بنت اسد را مادر صدا می‌کرد. درباره ولادیت، أبو طالب (علیه السلام) 35 سال قبل از ولادت نبی مکرم (صلی الله علیه و آله) به دنیا آمده است. الإصابه فی تمییز الصحابه لإبن حجر العسقلانی، ج7، ص196 در رابطه با وفات أبو طالب (علیه السلام)، میان بزرگان اختلاف است. أهل سنت نظری دارند که بعضی‌ها معتقدند که ایشان در نیمه شوال از دنیا رفته است الإصابه فی تمییز الصحابه لإبن حجر العسقلانی، ج7، ص203 إبن اثیر هم می‌گوید ایشان در اول ذی القعده از دنیا رفته و بعضی می‌گویند در نیمه شوال از دنیا رفته است. در میان علماء شیعه هم مثل مرحوم شیخ طوسی (ره) و دیگران اتفاق نظر دارند که 26 رجب وفات آقا أبو طالب (علیه السلام) صورت گرفته است. مصباح المتهجد للشیخ الطوسی، ص812 ـ مصباح الکفعمی، ص566 ـ بحار الأنوار للعلامه المجلسی، ج19، ص24.
